Ένα τεράστιο οικοδόμημα- στις διαστάσεις του Παρθενώνα- του 4ου αι. π.Χ. (ή των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων) κοντά στο νεκροταφείο αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της Τανάγρας καθώς «ανάλογο ρωμαϊκής εποχής έχει βρεθεί μόνο στον Κεραμεικό της Αθήνας και υποθέτουμε πως ήταν μια στοά με καταστήματα όπου πωλούσαν αναθήματα για τους νεκρούς», εξηγεί η ανασκαφέας Αγγελική Ανδρειωμένου
Για την «άγνωστη» και πλουσιότερη πόλη της Βοιωτίας, την Τανάγρα, «μίλησε» ύστερα από χρόνια ερευνών το πλούσιο νεκροταφείο της, αν και έχει χάσει 10.000
τάφους από αρχαιοκαπήλους
Φως στην Τανάγρα- την πόλη που υπήρξε πρωτεύουσα της Βοιωτίας (μετά την καταστροφή των Θηβών από τον Μεγάλο Αλέξανδρο) και δεν έχει ανασκαφεί ποτέ (αν και υπήρξε η πλουσιότερη πόλη της Βοιωτίας κατά τον 4ο και 3ο αι. π.Χ.)- ρίχνουν 650 πλούσιοι τάφοι και ένα οικοδόμημα διαστάσεων αναλόγων του Παρθενώνα (!). Ευρήματα που «μιλούν» για πρώτη φορά δημοσιεύονται σε έναν τόμο- μελέτη από την αρχαιολόγο Αγγελική Ανδρειωμένου.
Πλούσιοι τάφοι γεμάτοι με κτερίσματα (μερικοί εκ των οποίων περιείχαν έως και 300 ειδώλια και αγγεία), ειδώλια - πρόδρομοι των περίφημων πήλινων Ταναγραίων, αγγεία με περίτεχνη διακόσμηση που θυμίζει ζωγραφική του Τσαρούχη, ακόμη και γκράφιτι πάνω σε όστρακα (κομμάτια σπασμένων αγγείων) που αποκαλύπτουν την ύπαρξη του άγνωστου ιερού του Ηρακλή στην Τανάγρα διαμορφώνουν την ταυτότητα της πόλης. Μιας πόλης που η ιστορία της φαίνεται να αρχίζει το 600 π.Χ. (δεν έχει ανασκαφεί, αλλά έχει εντοπιστεί στον λόφο Γριμάδα) και κατοικήθηκε για 10 αιώνες (έως τον 4ο αι. μ.Χ.).
«Το νεκροταφείο "μιλάει" για την πόλη και τους κατοίκους της», λέει στα «ΝΕΑ» η ανασκαφέας του νεκροταφείου της Τανάγρας, αρχαιολόγος και έφορος Βοιωτίας επί 18 χρόνια, Αγγελική Ανδρειωμένου, που ανέσκαψε περί τους 650 τάφους εκ των οποίων σχεδόν 300 είχαν γλιτώσει από τη μανία των αρχαιοκαπήλων, και βρίσκονται εκατέρωθεν του δρόμου που οδηγεί στη Ριτσώνα- έναν από τους οκτώ δρόμους που ξεκινούσαν από την Τανάγρα. «Πρόκειται για ανθρώπους εύπορους, καλλιεργητές στην πλειονότητά τους που διατηρούσαν εμπορικές σχέσεις με την Αίγυπτο των Πτολεμαίων. Πρέπει να διέθεταν μια τάξη ιππέων αντίστοιχη της αθηναϊκής, αν κρίνουμε από τα δεκάδες ειδώλια ιππέων που εντοπίστηκαν στους τάφους, αλλά και από το γεγονός ότι οργάνωναν συχνά ιππικούς αγώνες. Καλλιεργούσαν κυρίως αμπέλια και παρήγαν το καλύτερο κρασί της Βοιωτίας. Ζούσαν σε σπίτια με προστώα που κοσμούνταν με ζωγραφικές παράστασεις, όπως μας μαρτυρά ο Ηρακλείδης που επισκέφτηκε την πόλη».
Μέσα από το νεκροταφείο όμως δεν αποκαλύπτεται μόνο το προφίλ των κατοίκων της Τανάγρας, αλλά και η μεγάλη παράδοσή τους στην κοροπλαστική. Τρία μαύρα ειδώλια με τροχήλατο σώμα και πρόσωπο φτιαγμένο σε μήτρα του 590 π.Χ. δείχνουν πως υπήρχε τοπικό εργαστήρι στην περιοχή.
Άρθρο στην Εφημερίδα Τα Νέα 22 Απριλίου 2008
Άρθρο στην Εφημερίδα Τα Νέα 22 Απριλίου 2008
7 σχόλια:
http://latomeiatanagras.blogspot.com/
Με τη σειρά μου προτείνω αυτό το blog
Έτσι για να δούμε τα χάλια μας στο σήμερα.Αρκετά με την προγονολατρεία και τα μεγάλα λόγια...
Εμείς είμαστε εδώ στο τώρα. Καμαρώστε!!!!
Το σήμερα ..... τα αξιοθέατά μας!!!
Το λατομείο στην είσοδο του χωριού, πόλος έλξης? ή αηδίας?
Η σκόνη που αιωρείται...πολύ καλή για την υγεία και το αναπνευστικό!!!
Καλώς όρισες αγαπητέ και καλή δύναμη στον αγώνα σου.
Γενικά με βρίσκεις σύμφωνη σε όσα λες, εκτός της προγονολατρείας.
Χωρίς το χθες, αύριο δεν θα έχουμε.
Καλή συνέχεια
Χωρίς το χθες, αύριο δεν θα έχουμε.
Πολύ σωστό. Μαθαίνουμε από την ιστορία μας και εξελισσόμαστε!Δεν μένουμε στάσιμοι!Σε αυτό διαφωνώ..
Κρίμα που οι απόγονοι τέτοιων ένδοξων προγόνων να φέρονται τόσο ανάξια τους.
Την προγονολατρεία, σε σχέση με τη μη εξέλιξη μας και την απλή αναπόληση του παρελθόντος την έθιξα.Και το blog που έφτιαξα θα μπορούσε να είναι ένα παράδειγμα..αυτής ακριβώς της
οπισθοδρόμησης
Με την ευκαιρία στο βουνό δεν υπάρχουν αρχαία? Τι κάνουμε γι αυτό?
Πολύ καλό το ιστολόγιο σου πάντως, ενδιαφέρουσα προσπάθεια.
Καλή συνέχεια!
Sound of Silence
Αρχαία στο βουνό υπάρχουν.
Αλλά...υποθέτω ότι γνωρίζεις...η πολιτεία θέτει προτεραιότητες.
Και την Τανάγρα την έχει παραπέμψει στη φοιτική ερευνα ξένων πανεπιστημίων. Όχι ότι είναι κακό αυτό, αλλά στη Βοιωτία, ως πόλεις προτεραιότητα για το κράτος εν κράτει (αρχαιολογία) έχουν η Θήβα και ο Ορχομενός.
Έτσι προτιμάει να είναι θαμένα αντί να καταστρέφονται.
Παλαιότερα οργιζόμουν που αντί να υπάρχει στο χωριό μας αρχαιολογικό μουσείο, αυτό υπήρχε στο Σχηματάρι.
Όταν μεγάλωσα και έμαθα μερικά γράμματα παραπάνω μαλάκωσα, αλλά και αμφισβήτησα αυτό που γράφεις και εσύ.
Είμαι απόγονος εκείνων των Ταναγραίων;
Θα το ήθελα. Αλλά το πρότερο όνομα: Μπράτσι δεν μου αφήνει περιθώρεια. Όπως και τα ονόματα των γύρω χωριών δεν αφήνουν περιθώρεια για τοπικές διεκδικήσεις.
έτσι με τα χρόνια έμαθα να δέχομαι τον όρο Ταναγραική γη, όπου με σωστή διαχείρηση θα δώσει πολλά σε όλη την γύρω περιοχή.
Εύχομαι να ευωδοθεί ο στόχος για τον οποίο ξεκίνησες το ιστολόγιό σου και να βρεις ανταπόκριση.
Αλλά πολύ φοβάμαι, πως όπως φωνάζω εις ώττα μη ακουόντων για το βουνό, έτσι θα φωνάζεις και εσύ.
Αλλά με πείσανε πως σημασία έχει το ταξίδι...
---Έτσι προτιμάει να είναι θαμένα αντί να καταστρέφονται.
μα τι θαμμένα...σε λιγάκι θα τα ανατινάξουν, μαζί με όλο το βουνό!!!Αν δεν το έχουν κάνει ήδη.
---Παλαιότερα οργιζόμουν που αντί να υπάρχει στο χωριό μας αρχαιολογικό μουσείο, αυτό υπήρχε στο Σχηματάρι
Στο Σχηματάρι εκτός από μουσείο υπάρχουν χίλια δυο πράγματα... Τι συνέβη εκεί και τι κακό έγινε στο "Μπράτσι" και έμειναν τόσο πίσω?
---Είμαι απόγονος εκείνων των Ταναγραίων;
Θα το ήθελα. Αλλά το πρότερο όνομα: Μπράτσι δεν μου αφήνει περιθώρεια. Όπως και τα ονόματα των γύρω χωριών δεν αφήνουν περιθώρεια για τοπικές διεκδικήσεις.
Αυτό πάλι είναι μεγάλη ιστορία.
Πραγματικά τόσα χρόνια, τόσοι κατακτητές, τόσες αναμείξεις.Όχι μόνο για την Τανάγρα αλλά και για την Ελλάδα ολόκληρη. To μόνο που μας έμεινε είναι η γλώσσα μας που την κάναμε όπως την κάναμε..την ελληνική.(άσχετο οι παππούδες μας αρβανίτικα δεν μιλανε?αρχαία τανάγρα κατά τ αλλα και απόγονοι)
---Αλλά πολύ φοβάμαι, πως όπως φωνάζω εις ώττα μη ακουόντων για το βουνό, έτσι θα φωνάζεις και εσύ.
Αλλά με πείσανε πως σημασία έχει το ταξίδι...
Δυστυχώς μόνη μου φωνάζω κι εγώ...
Το ταξίδι είναι μεγάλη κουβέντα και η Ιθάκη μας πολύ μακριά. Κάποιες στιγμές η Ιθάκη δεν μπορεί να μας γελάσει, γιατί δεν την βρίσκουμε καν.Κι όσο κι αν την κυνηγάμε αυτή χάνεται μακρύτερα.
Δεν θα μπορέσει κανένας να με πείσει και να με κάνει να σταματήσω να φωνάζω, έτσι έμαθα από τα πολλά τα γράμματα και τα πολλά σχολεία και έγινα αγύριστο κεφάλι, απλά κάποια στιγμή θα βαρεθώ .
Ε λίγα θα μείνουν από την Τανάγρα να θυμάμαι.Απλά, είναι κρίμα.
Καλή συνέχεια στην ιστορική σου αναζήτηση...
Κοίταξε λιγάκι αυτό εδώ
Αλλη άποψη, που διευκολύνει σ' αυτήν τη λύση περισσότερο, είναι ότι το Grai καi Graeci - Γραικοί προήλθε «από μικράς τίνος ομάδος Ελλήνων Γραίων και Γραικών καλουμένων, οίτινες από της έν Βοιωτία Τανάγρας απώκησαν πάλαι είς τήν Ίταλίαν (ένν. την Κύμην) και εγνωρίσθησαν πρώτοι εκ των Ελλήνων εις τους Ιταλούς» (Γ. Χατζιδάκη, Ελλάς και ΄Ελληνες κλπ., Ημερολόγιον Μεγάλης Ελλάδος 1925, σ. 97 κ.έξ.).
http://www.geotop.gr/artman/publish/article_144.shtml
Ίσως σε ενδιαφέρει..
Δώσαμε και όνομα σ' ολάκερο το έθνος. Μεγάλη τιμή δεν νομίζεις?
Ευχαριστώ πολύ για το κείμενο. Το έχω υπόψη μου, αλλά προσπαθώ να το συνδυάσω με κάποια άλλα περί Γραίας το όνομα πόλης και μετά να το αναρτήσω.
Στον τόπο μου πίστευα πως δεν υπάρχει ανησυχία στη σκέψη.
Με τα γραπτά σου χαίρομαι γιατί δεν επαληθεύομαι.
Δείτε και αυτό ως συμβολή στο διάλογό σας.
Σύμφωνα με μια αρχαία παράδοση από τα χρόνια του Ησιόδου, η Πανδώρα, η κόρη του Δευκαλίωνα, γέννησε από τον ερωτά της με τον Δία τον γενναίο Γραικό. Ο Δευκαλίων ήταν ο βασιλιάς της Φθιώτιδας και ήρωας του ελληνικού κατακλυσμού, που έγινε, σύμφωνα με μια μεγάλη αρχαία επιγραφή στο περίφημο Πάριο Χρονικό, το έτος 1528 π.Χ. Διάδοχος του Δευκαλίωνα ήταν o ήρωας Έλληνας, ο οποίος ταξίδεψε και έδρασε σε πολλές πόλεις.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΓΡΑΙΚΙΑ – ΓΡΑΙΚΟΙ
Το όνομα «οι Γραικοί» είναι εμφανές ότι έχει προέλθει από τον πληθυντικό αριθμό του ονόματος «ο Γραικός». Ο Γραικός, σύμφωνα με τον Ησίοδο, ήταν γιος του Δία και της Πανδώρας, αδελφός του Μακεδόνα και του Μάγνη, παιδιών του Δία και της Πανδώρας, πρβ:
«Κι η κόρη στον οίκο του ευγενή Δευκαλίωνα,
η Πανδώρα με τον πατέρα Δία, τον οδηγό των Θεών όλων,
σμιγμένη στην αγάπη γέννησε το χαιρομαχητή Γραικό».
Οι Έλληνες, ως γνωστό, λέγονται από τους ανατολικούς λαούς «Ιωνάν ή Γιουνάνς» και από τους Δυτικούς Graecia – Graeci, ενώ ο Αθανάσιος Διάκος είπε με υπερηφάνεια: «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω». Συνάμα ο Αριστοτέλης, το Πάριο χρονικό, ο Απολλόδωρος κ.α. αναφέρουν ότι οι Έλληνες πριν λέγονταν Γραικοί, πρβ: «πρώτον μεν Γραικοί νυν δε Έλληνες» (Πάριο Χρονικό). Ειδικότερα, ο Απολλόδωρος λέει ότι οι πέτρες που πετούσαν πίσω τους ο Δευκαλίωνας και η γυναίκα του Πύρρα και γίνονταν άνθρωποι λέγονταν Γραικοί και μετά μετονομάστηκαν σε Έλληνες από τον βασιλιά Έλληνα, γιο του βασιλιά Δευκαλίωνα, πρβ «ὁ δὲ αἱρεῖται ἀνθρώπους αὐτῷ γενέσθαι. καὶ Διὸς εἰπόντος ὑπὲρ κεφαλῆς ἔβαλλεν αἴρων λίθους, καὶ οὓς μὲν ἔβαλε Δευκαλίων, ἄνδρες ἐγένοντο, οὓς δὲ Πύρρα, γυναῖκες. ὅθεν καὶ λαοὶ μεταφορικῶς ὠνομάσθησαν ἀπὸ τοῦ λᾶας ὁ λίθος. γίνονται δὲ ἐκ Πύρρας Δευκαλίωνι παῖδες Ἕλλην μὲν πρῶτος, ὃν ἐκ Διὸς γεγεννῆσθαι "ἔνιοι" λέγουσι, "δεύτερος δὲ" Ἀμφικτύων ὁ μετὰ Κραναὸν βασιλεύσας τῆς Ἀττικῆς, θυγάτηρ δὲ Πρωτογένεια, ἐξ ἧς καὶ Διὸς Ἀέθλιος. Ἕλληνος δὲ καὶ νύμφης Ὀρσηίδος Δῶρος Ξοῦθος Αἴολος. αὐτὸς μὲν οὖν ἀφ᾽ αὑτοῦ τοὺς καλουμένους Γραικοὺς προσηγόρευσεν Ἕλληνας, τοῖς δὲ παισὶν ἐμέρισε τὴν χώραν»(Απολλόδωρος, Α, 7, 1 – 3)
Επομένως είναι φανερό ότι όπως η περσική – τουρκική ονομασία «Ιωνάν» ή «Γιουνάν» (= η Ελλάδα) προέκυψε από την ονομασία Ίων (ήταν βασιλιάς της Φθιώτιδας, γιος του βασιλιά Έλληνα) - Ιωνία και Ίωνες έτσι και η ονομασία Γραικός - Γραικία και Γραικοί πρέπει να προέκυψε είτε από το βασιλιά Γραικό, τον αδελφό του Μακεδόνα κ.ά., είτε από την περιοχή Γραία ή Γραϊκή (= περιοχή της Ελλάδας απ΄όπου κατάγονταν οι πρώτοι Έλληνες άποικοι της Ιταλίας). Γραικός = αυτός που κατάγεται από την πόλη ή περιοχή Γραία ή Γραϊκή χώρα.
Ο Όμηρος απαριθμώντας στον Κατάλογο των «νηών» τις μεγάλες πόλεις που έλαβαν μέρος στον πόλεμο της Τροίας περιλαμβάνει και την πόλη Γραία (Ιλ. Β 498 και ο Θουκυδίδης (Β 23,3) αναφέρει: παριόντες δε (οι Πελοπονήσιοι) Ωρωπόν την γην την Γραικήν καλουμένην, ην νέμονται Ωρώπιοι Αθηναίων, υπήκοοι, εδήωσαν).
Ο Παυσανίας (Βοιωτικά, 20 - 24) από τη μια αναφέρει ότι το όνομα της πόλης «η Γραία» προέκυψε από σύντμηση της αρχικής ονομασίας «Τανα-γραία» (που αρχικά η ονομασία αυτή ήταν όνομα γυναίκας, της κόρη του Ασωπού, και μετά της πόλης) και από την άλλη ότι η Γραία ήταν πολύ μεγάλη σε έκταση, περιλάμβανε την Αυλίδα, τη Μυκαλησσό, το Άρμα κ.α.. Λέει επίσης ότι ο Όμηρος γι αυτήν αναφέρει « Την Θέσπεια, την Γραία και την ευρύχωρη Μυκαλησσό», καθώς και ότι ο Αριστοτέλης λέει ότι ο Ωροπός ονομαζόταν «Γραία» και η περιοχή του Ωρωπού «Γραϊκή».
Σημειώνεται επίσης ότι:
1) Η ονομασία Γραίος,α, ή Γραίκιος,α > Γρακία, Γραικός κ.α ετυμολογικά σχετίζεται με τα: (γ)ραJα - ραγιά απ΄όπου και τα Rex, ρήγας, ρήγιον, ραγιάς κ.α. Αντίθετα το όνομα Γραικία - Γραικός (Λατινικά Graecia – Graecus) δεν σχετίζεται, όπως κακώς ισχυρίζονται μερικοί ανθέλληνες, με το λατινικό Γκρεκύλος (Greculus), που χαρακτήριζε τον χαμερπή, κόλακα και εθνικά ανάξιο καιροσκόπο, αφού το όνομα Γραικία γράφεται με αι = ae και ι, όπως η πόλη Γραία, και όχι με e και (ο)υ, όπως γράφεται το Γρεκύλος (Greculus). Η λέξη «Γκρεκύλος» πρέπει να είναι είτε σλαβική, από τη λέξη Γκρεχ (Грех) που υποδηλώνει την απάτη και αμαρτία, είτε ελληνο-λατινική, από τη λέξη λατινικά Γκρεξ (Grex) = Ελληνικά αίξ > αίγα, αίγαγρος, αγέλη…, άρα ο αγροίκος, αμόρφωτος, ο ανάξιος κ.τ.λ.
2) Ο Στέφανος Βυζάντιος, στο λήμμα Γραικοί, αναφέρει ότι ο Αλκμάν ονόμαζε Γραίκες τις μητέρες των Ελλήνων (Γραίκες δε παρά Αλκμάνι αι των Ελλήνων μητέρες και παρά Σοφοκλεί εν Ποιμέσιν). Αυτό όμως γίνεται και σήμερα. Παράβαλε ότι λέμε π.χ. «ο γέρος και η γραία ή γρα ή γριά μου».
Άλλος το γέρος > γρα ή γριά κ.α. και άλλο το Τανα-γραία.
Δημοσίευση σχολίου